جوامع محلی چگونه با حیات وحش مواجه شوند؟

در حالی کارشناسان محیط زیست به دلیل اهمیت حیات وحش در زنجیره غذایی بر حفظ گونه های حیات وحش تاکید می کنند نیاز است تا برای حفظ همه گونه های ریز و درشت حیات وحش تلاش شده و برنامه ریزی لازم به منظور زندگی مسالمت آمیز در نزدیکی آنان صورت گیرد.

آنان تاکید می کند که گونه های  مختلف حیات وحش دارای ارزش های ذاتی، زیست محیطی، ژنتیکی، اجتماعی، اقتصادی، علمی، آموزشی، فرهنگی، تفریحی و زیبایی شناسی هستند، به همین دلیل مشارکت شهروندان و تلاش مضاعف مسوولان برای حفظ این مواریث طبیعی از گزند عوامل انسانی و طبیعی ضرورت دارد.

پاسخ به چگونگی رویارویی با حیات وحش

عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج می گوید: گونه های حیات وحش گاه به دلایل مختلف به سمت مناطق مسکونی می آیند که ضرورت دارد با آگاهی بخشی برای حفظ این موجودات ارزشمند تلاش شود.

آریا شفاهی پور تاکید کرد: اهالی جوامع محلی در صورت مشاهده گونه های جانوری در محل زندگی خود نسبت به این امر بی تفاوت باشند.

وی بیان کرد: دادن غذا به جانوران از سوی برخی از شهروندان کار اشتباهی است.

شفاهی پور اظهار داشت: دادن غذا به جانوران باعث ریختن ترس آنان از انسان شده و این امر سبب می شود آنان از سوی شکارچیان و افراد سودجو مورد تعرض قرار گیرند.

وی تصریح کرد: بر هم خوردن وضعیت طبیعی گوارش جانوران از دیگر دلایلی است که ضرورت ندادن غذا به گونه های حیات وحش را نمایان تر کرده است.

عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج با اشاره به اینکه تنها یک نوع مار سمی در شهرستان  بویراحمد شناسایی شده تاکید کرد: فرهنگ کشتن همه مارها به دلیل ترس در جامعه، تهدیدی برای این گونه حیات وحش است که فرهنگ سازی و آگاهی بخشی رسانه های ارتباط جمعی  برای شناسایی مارهای کم خطر و پیشگیری از کشتن آنان ضرورتی است که کمتر به آن توجه می شود.

آسیب های ورود جانوران به روستاها یا شهرها

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد در پاسخ به پرسشی  درباره آسیب های زندگی در نزدیکی زیستگاه جانوران تاکید کرد: ورود گونه های جانوری به روستاها و دستبرد به محصولات کشاورزی و دام های آنان از مهمترین آسیب های این امر است.

عبدی پور با اشاره به اینکه تعداد پرشماری از روستاهای استان در نزدیکی مناطق شکار ممنوع قرار دارند تاکید کرد: ۹۵درصد از گزارش ورود گونه های حیات وحش به مناطق مسکونی در روستاهای نزدیک مناطق آزاد شکار ممنوع صورت می گیرد.

کهگیلویه و بویراحمد همچنین دارای پنج منطقه شکار ممنوع شامل پادنای سمیرم، خرم ناز، لار و ماغر، حاتم و کوه تلرش است.

شفاهی پور، هیات علمی دانشگاه یاسوج عنوان کرد: کشته شدن برخی از گونه های ارزشمند خرس به دست باغداران و دفن آنان بدون اطلاع محیط زیست به دلیل ورود به باغستان ها از  دیگر آسیب های این امر است.

حمایت های دولت از روستاییان خسارت دیده

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد درباره پیشگیری از آسیب های احتمالی به دام و محصولات کشاورزی تاکید کرد: محصور کردن مزارع، دام ها و باغ ها و وجود سگ گله همراه گوسفندان از راهکارهای کاهش این خسارت هاست.

وی  در مورد نحوه اقدام برای جبران خسارت های ناشی از حمله جانوران به روستاییان هم گفت: تنظیم گزارش اولیه میزان خسارت ها، تایید صورت جلسه از سوی شوراهای اسلامی و پاسگاه های نیروی انتظامی و ارائه مستندات به نزدیک ترین اداره محیط زیست از مراحل دریافت این خسارت هاست.

چرایی ورود گونه های حیات وحش به مناطق مسکونی

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: ورود گونه های حیات وحش به مناطق مسکونی به علت شرایط اقلیمی، مهاجرت و گاهی به علت گرسنگی و نبودن طعمه است.

جمشید عبدی پور تاکید کرد: هنگامی که زاد و ولد گونه ای از حیات وحش زیاد می شود جمعیت جوان حیوانات پیر یا بیمار را از قلمرو خارج می کنند به همین دلیل جانور برای تامین غذا به سمت مناطق مسکونی می آیند.

وی بیان کرد: گاهی به دلیل سرمای شدید گونه های حیات وحش ناچار به سمت روستاها می آیند تا برای خود غذا تهیه کنند.

عبدی پور تاکید کرد: گاهی مواقع نیز جانوران برای مهاجرت های تغییر فصل در مسیر راه خود به باغ ها و مزارع کشاورزان سر در می آورند.

راهکارهای پیشگیرانه

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد می گوید: به منظور کاهش ورود جانوران به مناطق مسکونی استان در مناطق کوهستانی، سردسیری و برف گیر هر ساله علوفه دستی از سوی محیط بانان توزیع می شود.

اسلام جاودان خرد تاکید کرد: این اقدام در زمان بارش برف های سنگین زمستانی انجام می شود.

وی اظهار داشت: توزیع علوفه در مسیرهای عبور حیات وحش انجام می شوند و محیط بانان در محل کمین می کنند تا هنگام تعلیف شکارچیان فرصت طلب به جانوران آسیب نرسانند.

شمار مناطق مسکونی نزدیک مناطق حفاظت شده

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۵۷روستای این استان در نزدیکی زیستگاه های حیات وحش مناطق حفاظت شده قرار دارند.

جمشید عبدی پور اظهار داشت: این روستاها در نزدیکی مناطق حفاظت شده دنا، خامی، خائیز و سرخ قرار دارند.

وی بیان کرد: منطقه حفاظت شده دنا با ۴۰ روستا بیشترین جوامع محلی نزدیک به مناطق حفاظت شده کهگیلویه و بویراحمد را به خود اختصاص داده است.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: همچنین شهرهای سی سخت و پاتاوه در نزدیکی ذخیره گاه حیات وحش دنا قرار دارند.

هفت منطقه حفاظت شده دنا با وسعت ۹۳ هزار و ۶۶۰ هکتار، دنای شرقی با وسعت ۲۸ هزار و ۲۰۲ هکتار، خاییز سرخ با مساحت ۳۳ هزار و ۲۳۵ هکتار، خامی با وسعت ۲۵ هزار و ۶۷۱ هکتار، دیل با ۱۰ هزار و ۳۸۱ هکتار، سولک با ۲ هزار ۴۲۸۷ هکتار و سیوک با ۱۲ هزار ۸۵۸ هکتار در این استان زیبای طبیعی وجود دارد.

استان کهگیلویه و بویراحمد با ۳۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار منطقه حفاظت شده و موقعیت اکولوژیکی و توپوگرافی خاص خود دارای پوشش گیاهی، جانوری و منابع حیاتی متنوعی است به گونه‌ای که افزون بر ۲۰ درصد پوشش جنگلی زاگرس و حدود ۴۰ درصد گونه‌های دارویی کشور را در خود جای داده است.

این استان با بیش از ۱۶کیلومتر مربع وسعت و در اختیار داشتن یک درصد خاک از کشور ۱۸ درصد گونه‌های جانوری کشور را در خود جای داده است.

۳۲۴ گونه جانوری مهره دار در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که ۲۲۷ گونه از این تعداد شامل انواع پرندگان است.